1848 senesinde İstanbul’da dünyaya gelmiştir.Önceleri özel hocalardan ve babasından ders aldı.Babasının görevi sebebiyle Kayseri,Sivas,Mekke’ye gitti.Adliye Nezareti Ceza Dairesinde
çeşitli görevlerde bulundu.1878’de Şeyhülislamlık mektupçusu oldu.Bu görevde iken yazdığı özel maruzatları ile şeyhülislamlık makamında olup bitenleri saraya bildirerek Sultan 2’nci
Abdülhamid’in dikkatini çekti.Haremeyn ve İstanbul kadılığı,Anadolu kazaskerliği ve Rum ili kazaskerliği yaptı.43 yaşında iken 4 Eylül 1891’de Ömer Lütfi Efendi’nin yerine şeyhülislam
oldu.Sultan Abdülaziz ile Sultan 5.Murad’ın şeyhülislamlık makamında hazırlanan fetvalarla tahttan indirilmeleri,Sultan 2’nci Abdülhamid’i bu makama çok güvenebileceği bir kimseyi
getirmeye yönlendirmiştir.Cemaleddin Efendi,Sultan 2’nci Abdülhamid’i iyi tanıdığından dolayı son derece dikkatli davranarak onun saltanatının sonlarına kadar 17 yıl 6 ay gibi uzun
bir süre bu mevkide kalabildi.Sultan 2’nci Abdülhamid bütün devlet ricaline olduğu gibi Cemaleddin Efendi’ye de bol ihsanlarda bulunmuş,Kuruçeşme’de yaptırdığı yalıyı içindekilerle
birlikte kendisine hediye etmiştir.Bu ihsanı ile ayrıca şeyhülislamlık Yıldız Sarayına yakın bir yerde oturmasını da sağlamış oldu.
Cemaleddin Efendi hükümetin bir üyesi olarak memleket meseleleriyle yakından ilgilenmiş,toplantılarda farklı görüşler ile ileri sürdüğü gibi birçok karara da muhalefet etmiştir.
Dış devletlerden alınacak borçlar,çıkarılacak hisse senetleri,Ereğli Kömür Madenlerini işletme hakkının borç karşılığında bir gayrimüslime verilmesi konularında ve bütçe
toplantılarında çok sert muhalefette bulunmuş,Sultan 2’nci Abdülhamid de şeyhülislamın rızası olmadan kararları onaylamayacağını sadrazama belirtmiştir.Cemaleddin Efendi başka konularda
da kararlı davranmaktan çekinmemiştir.1912 yılında Balkan Savaşının bütün şiddetiyle devam ettiği ve askerlerin koleradan kırıldığı bir sırada,bunların bakımı için elverişli yerler
bulunamaması üzerine,Cemaleddin Efendi’nin damadı ayrılmasını teklif etmiş,evkaf nazırı Ziya Paşa da bu teklife şiddetle karşı çıkmıştır.Ancak şeyhülislam gerekirse bütün camiilerin
yaralı ve hasta askerlere tahsisi için fetva verebileceğini söylemiş,böylece birkaç camii koleralı askerlere ayrılmıştı.Cemaleddi Efendi 1909’Da kabine değişikliği sırasında
şeyhülislamlktan istifa etti.(14 Şubat 1909) Sultan 2’nci Abdülhamid’den sonra 22 Temmuz 1912’de tekrar şeyhülislamlığa getirilerek Gazi Ahmed Muhtar ve Kamil Paşaların sadrazamlıkları
dönemlerinde 6 ay kadar bu görevde kaldı.Cemaleddin Efendi,4 Nisan 1919’da vefat etti.Vasiyeti üzerine naaşı Fatih Otlukçu yokuşunda yaptırmış olduğu aile mezarlığına defnedildi.Mezarı
daha sonra Edirnekapı şehitliğine nakledildi.